Longreads en leestijden


(686 woorden / geschatte leestijd: 3-5 min)

Wat is een longread?

Een longread of long read is een prettig leesbaar, verhalend en journalistiek geschreven krantenartikel dat dieper gaat dan het doordeweekse nieuwsbericht en daar echt de ruimte voor neemt. Vaak met commentaar, analyse en achtergrondinformatie in het belang van opinievorming.

Deze unieke journalistieke vertelvorm, ook wel longform of long form genoemd, is een aantrekkelijk vormgegeven, aansprekende leesbeleving van 2000 woorden of een veelvoud hiervan. Digitale versies van longreads worden vaak multimediaal verrijkt met filmpjes, geluids- en videofragmenten, datavisualisaties en bewegende achtergronden.

Fraaie voorbeelden van digitale longreads zijn De wetsuit-man van het NRC, Snow Fall van The New York Times en Who wants to shoot an elephant? van Wells Tower op GQ.

Bedenkelijke zet of zorgzaam gebaar?

Sommige uitgevers van dagbladen en magazines vermelden de aanduiding longread expliciet bij de titel of inleiding van dergelijke artikelen. Wellicht zonder meer een goedbedoelde waarschuwing voor de onbedachtzame lezer, opdat deze zich niet verslikt in een grote hap leesvoer.

Dit gulle gebaar kan echter ook worden opgevat als een laatstewaarschuwingsbordje. Dat de tekst voor één keer eens niet piramidaal is opgebouwd, maar lineair moet worden gelezen. En dus een stille wenk dat je de teneur en inhoud van het artikel niet kan raden door de koppen vluchtig te scannen als verkeersborden die voorbijzoeven langs de snelweg.

Start! Uw tijd loopt…

Ook op internet, waar meer wordt gescand dan gelezen, is een soortgelijke vermelding in gebruik. Hier wordt bij een tekst of artikel wel eens vaker de geschatte leestijd vermeld. Die vermelding is louter een handige en goedbedoelde indicator voor mensen met weinig tijd die toch graag wat informatie willen vergaren.

DE WOORDENWERF - LEESTIJD

– 5 minuten? Ideale lectuur voor de koffiepauze.

Diezelfde trend is inmiddels echter ook merkbaar in de uitgeverswereld, waar op steeds meer boeken de geschatte leestijd wordt vermeld. Nuttige informatie of gewoon een slimme verkooptruc?

En hoe accuraat is die schatting op basis van de gemiddelde leessnelheid eigenlijk? De lange, zinnelijke beschrijvingen van een bekroond boek als Post Mortem en de vaak verweven verhaallijnen van Peter Verhelst lezen immers van nature trager dan een sensatieroman à la Vijftig tinten grijs. Worden trage lezers niet ontmoedigd door deze gamificatie van lectuur?

DE WOORDENWERF - LONGREAD - LEESTIJD - 5-hour read

Lange vlucht gepland? Dit boek heb je uit voor je bent geland!

Wat als je binnenkort pagina 156 van je e-boek omslaat op je e-boeklezer en er even verschijnt dat je boek over exact 45 minuten uit is? Zal ontspannende lectuur hierdoor niet aanvoelen als een race tegen de tijd, om toch maar die geschatte leessnelheid te halen? Of ga je dan juist, in een vlaag van rebellie, die leestijden lekker aan je laars lappen en moedwillig trager lezen?

Misschien doen auteurs en uitgevers er goed aan om ook het aantal woorden te vermelden. Zo laat je de lezer bepalen door welke leestip hij zich laat (ver)leiden. En kan hij zonder enige vorm van subliminale peer pressure je tekst of boek in eigen tempo lezen, net zoals voorheen.

Hoe vertaal jíj longread in het Nederlands?

Hoe je het ook aanvoelt of opvat, als informatieve lezerstip of betuttelende waarschuwing, in het Nederlands is er nog geen term die de lading van longread passend dekt. Tijd dus voor een denkoefening!

Hoe noem jij zo’n stevig stukje journalistiek? Zo’n lekker lang lezertje… misschien een doorlezer of diepgraver? Het is tenslotte geen snack of tussendoortje, maar een pièce de résistance (hoofdschotel) voor de lezer met grote leeshonger. Dergelijk leesvoer, waar doorzetters hun tanden in kunnen zetten, zou je met wat goede wil ook een doorbijter kunnen noemen.

Of misschien wel een doorloper (naar analogie van een kruiswoordraadsel zonder zwarte vakjes) omdat in (papieren) longreads vaak spaarzaam gebruik wordt gemaakt van plaatjes en foto’s.

En jíj? Wat vind jíj van leestijden en vermeldingen als longread? Een welgemeende en handige redactionele inlichting? Of eerder een afschrikmiddel om ongeduldige beeldschermlezers af te weren?

En weet jíj misschien een prachtige, passende Nederlandse benaming voor longread? Deel hieronder je mening en vondsten. Alles is welkom. Met of zonder vermelding van leestijd of aantal woorden.

 

PS ook een longread nodig voor jouw bedrijfscommunicatie? Neem vandaag nog contact met mij op. Ik maak er graag tijd voor.


© 2015 John Vanormelingen

Het nieuwe abc van Van Dale


Woordenboekmaker Van Dale houdt voeling met de actualiteit. Daarom werkt de toonaangevende uitgever van woordenboeken elk jaar zijn digitale versie van de Dikke Van Dale twee keer bij.

Ook deze maand is Van Dale’s digitale woordenboek weer bijna duizend nieuwe woorden rijker geworden. En alsof dat nog niet genoeg is, zijn ook de vertaalwoordenboeken in Van Dale Online uitgebreid met honderden nieuwe vertalingen.

Mag het wat meer zijn?

Sapperdeflap! (Pipo de clown)

Sapperdeflap! (Pipo de clown)

Nieuwe woorden die haast dagelijks in de media opduiken, zoals app, twerken, popcake, showrooming en pop-uprestaurant, ontbreken natuurlijk niet op het appel.

Wat wel opvalt, is de toevoeging van een aantal oudere woorden die je tot vandaag nog niet online aantrof. Zo zijn woorden als wielerbelofte, prinsenmuts, hernia en de onvergetelijke uitroep sapperdeflap van de tv-figuur Pipo de clown (1958-1980) nu pas toegevoegd aan het woordenboek.

Maar wat zijn ditmaal de minder bekende, mooiste, opmerkelijkste en leukste nieuwkomers? Hier is alvast mijn top 26. Voor elke letter van het alfabet een gloednieuw woord.

De top 26 van het nieuwe alfabet:

  • A – accultureren: (van mensen met verschillende culturele achtergronden) zich wederzijds aanpassen
  • B – brexit: vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie (ontleend aan het Engelse brexit, een samentrekking van British en exit)
  • C – cultuurverrijker: (ironisch, minachtend) persoon van allochtone komaf die maatschappelijk onwenselijk gedrag heeft vertoond
  • D – digital native: iemand die opgegroeid is in het digitale tijdperk en daardoor vlot met computers, internet en sociale media omgaat
  • E – ekiden: (atletiek, ontleend aan het Japans) estafette op de weg voor teams van zes lopers die samen een marathon afleggen
  • F – filerat: (Belgisch-Nederlands, informeel) afkeurende benaming voor iemand die via een parkeerterrein of tankstation een deel van een file voorbijrijdt
  • G – gengewas: genetisch gemanipuleerd gewas
  • H – hoarding: (psychiatrie) verzamelwoede
  • I – internetmeme: afbeelding, cartoon, videofilm e.d. met een humoristische strekking op internet, die vaak gekopieerd en, al dan niet met kleine veranderingen, verspreid wordt. Meer weten?
  • J – juridificeren: tot iets juridisch, tot voorwerp van jurisdictie maken, onder rechtsregels brengen, een juridische vorm geven aan iets.
    S
    ynoniem: juridiseren
  • K – kleptocraat: dictator die zich persoonlijk verrijkt ten koste van zijn volk.
    Bij uitbreiding: grootverdiener (scheldwoord). Meer weten?
  • L – lose-losesituatie: situatie waarbij onderhandelingen, projecten e.d. voor alle betrokkenen een ongunstige afloop hebben, verlies opleveren.
    Antoniem: win-winsituatie
  • M – monodirectioneel: geschikt voor, gebruikmakend van communicatie of (data)transmissie in één richting (zenden of ontvangen).
    A
    ntoniem: bidirectioneel, multidirectioneel
  • N – nsfw: (internet) not suitable for work (bij een link geplaatst ter aanduiding dat deze informatie bevat, bijv. pornografische afbeeldingen, waardoor men de link beter niet kan openen onder werktijd, om problemen met de werkgever te voorkomen)
  • O – ondoenlijk: niet te doen.
    een bijna, haast ondoenlijke opgave
    S
    ynoniem: onmogelijk
    A
    ntoniem: doenlijk
  • P – phpd: pijntje hier, pijntje daar
    hij heeft last van phpd (hij heeft kwaaltjes en onbeduidende lichamelijke klachten)
  • Q – quarterpounder: (ontleend aan het Engelse quarter-pounder) extra dikke hamburger die een kwart pond weegt
  • R – ransomware: malware waarmee de toegang tot de computer van het slachtoffer wordt geblokkeerd, soms onder beschuldiging van illegaal internetverkeer, en waarvan de blokkade pas wordt opgeheven na betaling van een bedrag aan ‘losgeld’
  • S – scrunchie: elastiek met krullende stofrand om haar mee in een staartje te binden. Voorbeelden?
    S
    ynoniem: wokkel
  • T – twaiku: (samentrekking van Twitter en haiku) via Twitter verstuurde haiku
  • U – umfeld: (Duits) kring, milieu
    het economisch, maatschappelijk umfeld
  • V – vatenbom: met schroot en dynamiet gevuld olievat, dat vanuit een helikopter als wapen wordt afgeworpen en waarvan het effect enigszins vergelijkbaar is met dat van een brisantbom.
    Synoniem: vatbom (Engels: barrel bomb)
  • W – wraakporno: voor privédoeleinden bestemde pornografische foto’s of filmpjes van een ex-geliefde, die men op internet publiceert als wraak op degene die de relatie heeft verbroken
  • X – X-thorax: longfoto
  • Z – zoekmachineoptimalisatie: verrijking met informatie van een webpagina om deze hoog te laten scoren in de zoekresultaten van een zoekmachine.
    S
    ynoniem: SEO (search engine optimization)

Nog een gouden tip?

Had je graag alle nieuwe woorden op een rijtje? Tast toe en verrijk je taalkennis (.docx).

Timesaver van De WoordenwerfTimesaver! Doe je veel met teksten in MS Word? En gebruik je vaak de spellingcontrole? Download dan dit Worddocument met alle nieuwe woorden. Open het in MS Word en druk op F7. Voeg nu elk nieuw woord dat MS Word niet herkent meteen toe aan je woordenboek. Dan zijn jij en je spellchecker weer helemaal mee.


© 2014 John Vanormelingen

Word speed, Mr. Sulu!


Technologiebedrijf Spritz Inc. uit Boston, heeft een gelijknamige app ontwikkeld waarmee je The Hobbit in minder dan twee uur uitleest. Is Spritz het nieuwe lezen of het einde ervan?

Lees sneller met de snelleesapp SpritzMet de snelleesapp van Spritz hoeven je ogen niet te bewegen. Je richt je op één uitgekiend fixatiepunt op het scherm, doorgaans links van het midden van het woord, waar woorden één voor één verschijnen. Daarbij houdt één gekleurde letter je focus vast waar die bij het lezen moet liggen. Die combinatie van leestechnieken maakt dat je sneller leest.

Spritz bouwt hiermee voort op leesapps als Velocity en het wetenschappelijk beproefde RSVP-model (Rapid Serial Visual Presentation) uit de jaren 70. De gemiddelde leessnelheid bedraagt 240 woorden per minuut. Met deze nieuwe app zou je die snelheid kunnen verhogen tot 1.000 woorden per minuut. Handig voor wie weinig tijd heeft.

Zoef!

Is schermlezen de toekomst? Informatie wordt steeds vaker op een steeds kleiner schermpje gepresenteerd. Denk maar aan je e-reader, je mobiele telefoon, smartwatches en Google Glass. Schermlezen verkleint niet alleen het leesoppervlak, maar ook je gezichtsveld. Doordat de woorden in het midden van je beeldscherm verschijnen, hoeven je ogen geen sprongen meer te maken of je tekst als volgspots te scannen. Spritz is dus rustiger voor je ogen, waardoor je sneller informatie kunt opnemen.

De Woordenwerf - snellezen met SpritzNadeel is dat je de woorden niet goed in hun context kunt plaatsen. Bovendien wordt alle informatie meteen in een strak, metronomisch tempo op je afgevuurd, terwijl je als lezer al eens een leespauze inlast om aan je koffie te nippen of je horloge te checken. Een regelaar om je leessnelheid zelf geleidelijk op te drijven, ontbreekt ook. En heel even teruglezen zit er ook niet meer in.

Ook het belang van rustpauzes en tekstbinders, zoals leestekens, witregels, alinea’s en hoofdstukken, lijkt hierdoor te verdwijnen. Een snedige dialoog of een cliffhanger aan het eind van een hoofdstuk zal je dus in een snelleesapp anders ervaren dan op papier. En de weerbarstige kracht van enjambementen gaat al helemaal verloren.

Mogelijk is een snelleesapp dan ook meer iets voor rechtlijnige lectuur, zoals krantenartikelen of e-mails, waarbij je alleen voorwaarts leest. En niet voor complexere documenten, waarin je terug- en vooruitblikt om verbanden te leggen. Of voor teksten met interactie tussen tekst en beeld, zoals kinderboeken.

Lezen we binnenkort alleen maar korte zinnen?

Zijn snelleesapps zoals Spritz gewoon leuke gadgets of is er meer aan de hand? Beleef je met deze revolutionaire leestechniek ook net zo veel plezier aan lezen als op papier? En onthoud je ook evenveel? De meningen zijn voorlopig duidelijk verdeeld.

Misschien vraagt deze manier van lezen ook om een geheel nieuwe vorm van schrijven. Korte, kernachtige formuleringen. Zoals deze. In korte zinnen. Om ze sneller te verwerken. Is dit het einde van lange, samengestelde zinnen met uitbreidende of beperkende bijvoeglijke bijzinnen? Staan we aan het begin van een nieuw tijdperk van gespecialiseerde snelschrijf- en snelleeslectuur? En gaat deze nieuwe leesmethode uiteindelijk ook onze spelling beïnvloeden? De tijd zal het uitwijzen.

Doe nu de test

Zelf eens proberen? Hoeveel woorden kun jij per minuut lezen? Probeer het met deze afbeeldingen:

Dit zijn 250 woorden per minuut:

De Woordenwerf - Verhoog je leessnelheid met de Spritz reading app - 250 woorden per minuut

Te makkelijk? Wat dacht je van 350 woorden per minuut:

De Woordenwerf - Verhoog je leessnelheid met de Spritz reading app - 350 woorden per minuut

Gelukt? Nu 500 woorden per minuut. Klaar? Af!

De Woordenwerf - Verhoog je leessnelheid met de Spritz reading app - 500 woorden per minuut

Wil je dit artikel eens snellezen?

Dan kan in drie stappen met de gratis snelleesapp OpenSpritz:

1. Ga even naar deze pagina van gun.io en sleep daar deze afbeelding naar je bladwijzerwerkbalk (Firefox). Keer daarna terug naar deze pagina.

Kopieer de gratis snelleesapp OpenSpritz naar je bladwijzerwerkbalk

Tip: je kunt ook rechtsklikken op de afbeelding, de optie Bladwijzer voor deze koppeling maken (Firefox) of Aan Favorieten toevoegen (Internet Explorer) selecteren en als opslaglocatie de bladwijzerwerkbalk (FF) of Werkbalk Favorieten (IE) kiezen.

2. Selecteer de tekst van dit artikel en klik op je bladwijzerwerkbalk op OpenSpritz this! (FF) of kies Favorieten, Werkbalk Favorieten en daarna OpenSpritz this! (IE).

3. Selecteer boven aan het scherm de gewenste leessnelheid en begin te lezen.

Oefenen maar.

__________________________________________

Lees je liever wat sneller op papier? Dan zijn deze 3 leestips voor jou.

1. Leg je bladwijzer (of een vinger, pen, of een vel papier) boven de regel die je leest (niet eronder) en schuif deze bij het lezen verder naar beneden. Hierdoor wordt je gedwongen om verder te lezen en niet terug te blikken op wat je al eerder hebt gelezen. Verplaats je regelbedekker iets sneller naar beneden dan je denkt de regel te kunnen lezen.

2. Fixeer niet op elk woord apart, maar groepeer woorden in blokken van vijf of zes woorden. Negeer daarbij minder belangrijke woorden, zoals stopwoorden (what’s in a name…). Lees er gewoon overheen en vorm de woorden niet met je lippen; dat vertraagt je leesproces. Drijf de snelheid op tot je hersenen gewend raken aan het snellere tempo.

3. Time jezelf en oefen zo veel je maar kunt. Net als bij elke andere vaardigheid of sport verbeter je je leessnelheid alleen maar door hard te trainen en je grenzen te verleggen.

__________________________________________

© 2014 John Vanormelingen

Maak een selfie met je phablet en ga lekker roeptoeteren op Twitter!


Nieuwe woorden van 2013

Wazzup? Ben jij nog swag? Maak dan een selfie met je phablet in de nieuwste pop-upwinkel!

Ze zijn er weer! Of beter gezegd: ze waren er al, maar nu officieel. De nieuwste Nederlandse woorden. Ze zijn te vinden in de digitale Dikke Van Dale en Van Dale’s grote digitale vertaalwoordenboeken Engels, Frans en Duits.

De nieuwe woorden worden wel nog niet toegevoegd aan de papieren versie. Dat gebeurt pas nadat een woord jarenlang wordt gebruikt.

Een voorsmaakje van de nieuwe lichting:

Zal de 3D-printer een geluksmachine blijken te zijn? In de huidige transitie-economie moet je de gamechangers nauwlettend in de gaten houden. Als woordenboekmakers weet Van Dale dat het lastig is om tussen al het geroeptoeter door te pinpointen wat er nu echt toe doet – of wat je kunt typeren als faal.

Van al dat factchecken kan je denkspier behoorlijk overbelast raken en wil je weer gewoon mensj zijn. Praat er eens over met je levenscoach. En mocht het geldpunt je bitcoins niet willen uitbetalen: het kan ook goedkoper. Voorbeelden van samenredzaamheid zijn er genoeg. Maak bijvoorbeeld een arretjescake voor de betere bonding op burendag. Help iemand z’n shishapen te herstellen in het repaircafé. Of zing mee in een geheugenkoor. Dat geeft je ook een heerlijk rootsy gevoel.

Benieuwd naar de andere nieuwe woorden en hun betekenis? Ontdek hier de nieuwe woordenschat van 2013.

Timesaver van De Woordenwerf Timesaver! Doe je veel met teksten in MS Word? En gebruik je vaak de spellingcontrole? Kopieer dan de tekst van dit bericht naar een nieuw, leeg Worddocument, druk op F7 en voeg elk nieuw woord dat niet wordt herkend meteen toe aan je woordenboek. Dan zijn jij en je spellchecker weer helemaal mee!

 


© 2014 John Vanormelingen