Een spreuk met een geurtje


Zie jij de spelfout in deze memorabele spreuk?

 

Nederlandse spelling. Rommelmarktniveau: "rozen verdorren lelieën vergaan maar trouwe liefde blijft immer bestaan"

Dit spreukbordje is al goed fout, maar misschien maakt die spelfout het juist nog waardevoller voor verzamelaars. Eenmaal, andermaal…

“Rozen verdorren lelieën vergaan maar trouwe liefde blijft immer bestaan”

Deze tegeltjeswijsheid houdt al eeuwen stand, maar de maker van dit bordje vereeuwigde tegelijk ook een spelfout. Lelie heeft namelijk twee meervoudsvormen: lelies en leliën. De derde, lelieën, is helaas niet juist.

Waarom is dit eigenlijk fout?

Heel eenvoudig. Eindigt een woord op -ie? En valt de klemtoon op die -ie? Schrijf dan in het meervoud -ieën.

Denk maar aan woorden zoals melodieën, amfibieën, knieën, parodieën, symfonieën, fantasieën en calorieën.

Valt de klemtoon niet op de -ie? Schrijf dan -iën, zoals in leliën, tragediën, traliën.

Uitzondering?

Uiteraard. Er is altijd wel een uitzondering en hier is dat een woord zoals orgie. Dat kun je namelijk uitspreken als orgie of orgie. Afhankelijk van waar je de klemtoon legt, schrijf je dan het meervoud als orgieën of orgiën. Beide meervoudsvormen zijn hier dus juist.

Wil je bij de genieën of andere evenknieën onder je lezers twijfels over de juistheid van deze meervoudsvorm voorkomen? Gebruik dan gewoon de meervoudsvorm orgies. Die is namelijk ook juist.

Regeltje, tegeltje aan de wand…

Hoe onthoud je die regel? Opnieuw heel eenvoudig.
Met deze taalspreuk van De Woordenwerf.
Lijst jij ‘m ook in?

Kiescht in alle eenvoud altoos 't juiste meervoud: krijgt de ie de klemtoon dan draagt ie niet de kroon!

Kiescht in alle eenvoud
altoos ’t juiste meervoud:
krijgt de ie de klemtoon
dan draagt ie niet de kroon!

Geen zin in regeltjes of tegeltjes? Maar wel een tekst nodig?

Schakel De Woordenwerf in voor een professionele tekst met de puntjes op de ï. En laat je tekst morgen meer bereiken. Neem vandaag nog contact met mij op voor de kroon op je werk.


© 2014 John Vanormelingen

Taalfout op hoge (en lage) hakken


Sponsoring of sponsering? Wat verkies jij?

De spelling van het zelfstandig naamwoord is sponsor. Zowel het meervoud op –s als op –en is mogelijk. Het meervoud sponsors is het gebruikelijkst. Sponsoren is formeler dan sponsors en kan zonder context bovendien verkeerd worden gelezen als spons-oren.

Net als sponsoring schrijf je ook het werkwoord sponsoren met twee o’s: sponsoren (sponsort – sponsorde – gesponsord).

Uitspraak:

/spɔnsɔrɔn/of /spɔnzɔrɔn/ – Even horen hoe het klinkt?

De tweede o is in het Nederlands meer een uh-klank dan een oh-klank en is zo zwak dat we die bijna niet horen.

Dat verklaart waarom de foutieve schrijfwijzen sponseren en sponsering regelmatig opduiken, bijvoorbeeld op Twitter en ook vandaag weer in het artikel op Zita hieronder.

SPONSOR

Koop deze innovatieve hakjes nu in ruil voor een sponsbehandeling in een wellnesscentrum.

Deze gratis taaltip werd gesponsord door De Woordenwerf.


© 2014 John Vanormelingen

T for two


De letter Tea for two and two for tea. Bourvil en Louis De Funès hadden er in 1966 al moeite mee in La Grande Vadrouille.

La Grande Vadrouille - Tea For Two

De letter T zorgt ook nu nog voor heel wat taalproblemen. Veel Nederlandse dialecten, alsook het Limburgs en het Afrikaans, laten de T zelfs onder zekere omstandigheden gewoonweg gewoon weg. Dat fenomeen wordt t-deletie genoemd.

Ook in het Nederlands baart de twintigste letter uit ons alfabet nog vele mensen kopzorgen. Of hoe je verklaar je anders deze pijnlijke uitglijers die onlangs op internet de ronde deden?

Tearjerkers van Taalfouten

Je gaat er spontaan van huilen. Of lachen. ’t Is maar hoe je ze bekijkt.

(Klik op de foto’s als je ze groter wilt bekijken.)

Hemel, de letter T is ontvoerd bij de VR_!

Hemel, de letter T is ontvoerd bij de VR_!

Wat wordt het: word of wordt?

Dan geef je als bedrijf eens veel geld uit aan de promotie van je professionele taalservices op Facebook, bespaar je uiteindelijk op eindredactie. Tja, die dt-fout spreekt dan ook boekdelen, TextMaster.

UIstoot of UITstoot? That's the question!

Kom-t dat zien! Kom-t dat zien!
Ontdek-t de nieuwste technologie-s van Citroën: de UI-stoot!

Special.T van Nestlé, nu ook op theeschoteltjes zonder t

Nestlé, wat ‘schotelje’ me nu voor? Je aanbod is welkom, maar ik had toch liever een welkomstaanbieding. Zonder melk, met -st, in één woord en op een schotel-t-je (met een t).

Special.T van Nestlé - RETOURTEn of toch maar gewoon Terug?

RETOURTEN? Eén retourtje naar de vertaalles voor Nestlé Special.T a.u.b.

Tien Taaie Tandenknarsers

Als toepasselijk toetje trakteer ik je nog op een treffende top tien van tergende werkwoorden met een T. Met toelichting én tricky vervoeging erbij. Toitoitoi. Laat het smaken.

10: teaën

Teaën: de (na-) middagthee gebruiken.

ik tea

jij/hij teat

jij/hij teade

getead

 9: tectyleren

Tectyleren: (het chassis van je auto) behandelen met tectyl, een antiroestmiddel.

ik tectyleer

jij/hij tectyleert

jij/hij tectyleerde

getectyleerd

8: technoleasen

Technoleasen: kennis verkopen en terughuren.

ik technolease

jij/hij technoleaset

jij/hij technoleasede

getechnoleased

7: telemarketen

Telemarketen: het verkopen of aanprijzen van goederen, diensten of denkbeelden door direct contact te maken via een telefonisch gesprek.

ik telemarket

jij/hij telemarket

jij/hij telemarkette

getelemarket

6: tiërceren

Tiërceren: (van Frans : tierce, een derde) tot op een derde verminderen, bijv. een schuld.

ik tiërcer

jij/hij tiërcert

jij/hij tiërcerde

getiërceerd

5: tipp-exen

Tipp-exen: foutjes bedekken met correctievloeistof.

ik tipp-ex

jij/hij tipp-ext

jij/hij tipp-exte

getipp-ext

4: trackbacken

Trackbacken: op afstand reageren op een blogbericht en daar een automatische verwijzing in aanbrengen (naar een andere weblog).

ik trackback

jij/hij trackbackt

jij/hij trackbackte

getrackbackt

3: tutoyeren

Tutoyeren: (Frans tutoyer van tu = jij en toi = jou) is iemand aanspreken met je of jij en niet met u. Het tegenovergestelde wordt wel vousvoyeren genoemd (in het Frans vouvoyer zonder s).Het Nederlands kent ook de woorden jijen en jouen die samen dezelfde betekenis hebben.

ik tutoyeer

jij/hij tutoyeert

jij/hij tutoyeerde

getutoyeerd

ik vousvoyeer

jij/hij vousvoyeert

jij/hij vousvoyeerde

gevousvoyeerd

2: twooshen

Twooshen: een Twitterbericht van precies 140 tekens verzenden.

ik twoosh

jij/hij twoosht

jij/hij twooshte

getwoosht

1: typosquatten

Typosquatten: een vorm van misbruik van het internet gebaseerd op het feit dat mensen zich wel eens vergissen bij het intoetsen van een websiteadres. De typosquatter zet een website op, waarvan het adres (domeinnaam) slechts heel weinig verschilt van het adres van een populaire website. Alle internetgebruikers die dezelfde typefout of vergissing maken, komen terecht op de website van de typosquatter. Het woord typosquatting is Engels, en komt van typo (typefout) en squatting (zonder toestemming van de rechthebbende diens land of woonruimte in bezit nemen, kraken).

ik typosquat

jij/hij typosquat

jij/hij typosquatte

getyposquat

lasT buT noT leasT…

Tja, zo’n artikel over de letter T kun je natuurlijk niet anders afsluiten dan met een kopje thee en deze toepasselijke T-tune:

De Woordenwerf - T - tea - tee


© 2014 John Vanormelingen

To-dolijstje voor dictees


Uren oefenen voor het volgende Groot Dictee vind je maar niks? Gelijk heb je.

Heb je wel vijf minuutjes? Lees dan hieronder de prettig gestoorde tekst met een vette knipoog naar de Nederlandse spellingproblematiek. Dan ben je in no time weer helemaal bij.

Nog sneller kan natuurlijk ook. Bezorg me je tekst gewoon per e-mail op De Woordenwerf. Dan haal ik voor jou de spelfouten er in een-twee-drie uit. Wil je me meer dan de spelling laten controleren? Ook dat kan. Voor taalkundig opknapwerk bied ik verschillende mogelijkheden in het Droogdok.

Klaar is Kees! (of was het ‘klaar-is-kees’?)

Spelling kan soms een echte spelbreker zijn...

To-dolijstje voor dictees: soloecismen vermijden met een salomonsoordeel of kiezen voor kop-in-het-zand-stekerij en lukraak daldeeën?

Hebt u in december laatstleden op het kafkaiaanse Groot Dictee geünderperformd en daarna ijlings Kees van Kooten geünfriend? En hebt u zich daarna ook stante pede op Onze Taal geünsubscribed omdat u zich hebt doodgeërgerd?

Deze recurrente redoutabele taalwedstrijd blijft voor velen een mateloos tenhemelschreiend ratjetoe van stilistische worstcasescenario’s en een bouillabaisse van taalkundige casestudy’s van likmevestje, nietwaar? Was u als would-beneerlandicus gestrest en hebt u tijdens deze jaarlijkse voor-de-gek-houderij, taalminnend als u bent, stiekem als een Mata Hari gesneakt of als een nieuwsgierig aagje de vele sta-in-de-wegs holderdebolder gewoon gegoogeld vanachter uw harrypotterbril?

De woordenwerf - Dictee: "voor het gemak heb ik ditmaal alle goed gespelde woorden in jullie opstel rood onderstreept..."

Werd het teveel aan hemeltergende linguïstische curiosa of grammaticale anomalieën u al snel te veel? En zenderhopte u daarom thuis op uw flatscreentelevisie achterelkaar direct naar een lowbudgetfilm, burleske lach-of-ik-schietshow of andere larmoyante quatsch? Of hebt u maar meteen, in levenden lijve, als laag-bij-de-grondse exitstrategie, gewiid en virtueel geshorttrackt, vanjewelste geslamdancet, terzelfder tijd gejeu-de-bould, haastje-repje geskeelerd, parallel genordicwalkt, uit-en-te-na gestreetracet, met veel geheibei gestagedived, bandeloos gestreetdancet of uitentreuren urenlang gesnookerd?

En hebt u in de pauze in allerijl op uw pc gespeeddatet, gecybersekst, vlug nog even ge-i-bankierd of excellent gesocialized op tig socialmediakanalen of gewoon naar hartenlust een potje paradise-by-the-dashboardlight gedaan? Geen wonder dat u vandaag met burn-outverschijnselen, krokodillentranen en een monalisaglimlach als een halfgare burrito onder uw gemacrameede en gepatchte houtje-touwtjequilt total loss ligt te luiwammesen.

Je beste leraar is je laatste fout. (De Woordenwerf - Smart Quotes)

Was het het teveel aan exigeante spellingregels waarin u tekortschoot? Hoelang volhardde u naderhand in real life in het smeuïg geretweet van concieze gerecyclede labbekakkerij en inquisitoire onlinedeclaraties van geaccrediteerde bronnen? Of hebt u uw ik-weet-niet-hoeveel ongeciviliseerde freudiaanse wrevelwoorden in euvelen moede allemaal cito presto geyoutubed of in arren moede ge-sms’t?

Volgde u, ongelovige thomas die u bent, ten slotte als een dolle dries metterhaast een curatieve onlinespoedcursus Nederlands om van uw cassandracomplex af te geraken? Dan bent u met uw doe-het-zelfdiscipline van een diehard eerdaags in een wibbussie helemaal up-to-date en kunt u zich zelfs in een doka olympisch goud toe-eigenen op de volgende editie van het Groot Debacle der aberraties van de Nederlandse taal.

Laten we tezamen in onze stretchlimo onder eenentwintigste-eeuws bravogeroep in gepunnikte pyjama stronken op die hole-in-one toosten met een flink opkontje, zoals een whisky’tje en een welriekend havannaatje, op de tonen van wat down-to-earth jarenzeventigrock van komsa, spartaanse drum-’n-bass of rechttoe rechtaan iezegrimmige deathmetal.

De Woordenwerf - Todolijstje voor dictees

Spelling kan soms een echte spelbreker zijn…


© 2014 John Vanormelingen