mei | 2015 | De Woordenwerf

(Leestijd: 5 min)

Gender in de blender!

Herbeleef het optreden van Conchita Wurst op het Eurovisiesongfestival van 2014 (Rise Like a Phoenix)

Conchita Wurst, man noch vrouw?

In 1977 waren de Scorpions het noorden al kwijt. Zij zongen toen al van He’s a woman, she’s a man op hun vijfde studioalbum Taken by Force.

En in 2014 verbaasde een ‘vrouw met baard’ vriend en vijand met een klinkende overwinning op het Eurovisiesongfestival.

In die tussentijd is de lijn tussen de geslachten alleen nog maar vager geworden. Travestieten, transseksuelen, genderbenders, transgenderisten en tal van andere gendervariante personen zijn inmiddels de revue gepasseerd.

En nu Wenen zich als gaststad voor het Eurovisiesongfestival 2015 in de kijker werkt met holebivriendelijke verkeerslichten, is het hoog tijd voor het woord van de week: genderfluïditeit.

Uitspraak:

\ˈdʒɛndərflyi’di’tɛit]\

Wat is genderfluïditeit?

Genderfluïde mensen laten zich niet inperken door klassieke stereotypes en gendertypering. Ze voelen zich een dynamische en fluctuerende mengeling van man en vrouw: de ene dag meer man, de andere dag meer vrouw.

Genderfluïditeit heeft dus niets te maken met anatomische geslachtskenmerken, geslachtsoperaties of seksuele geaardheid, maar met genderincongruente gevoelens.

Het symbool voor genderfluïditeit

Deze vijfkleurige vlag staat symbool voor genderfluïditeit. De vlag vertegenwoordigt de genderfluctuaties en -flexibiliteit van genderfluïde personen.

De bovenste streep is roze en stelt de vrouwelijkheid of het vrouwgevoel voor.
De tweede streep is wit en belichaamt genderloosheid, met inbegrip van agender, genderneutraal of -vrij (neutrois).
De derde streep is paars en symboliseert een combinatie van mannelijkheid en vrouwelijkheid, waaronder ook verschillende gradaties van androgynie.
De vierde streep is zwart en staat voor alle andere genders, het derde geslacht en pangenders.
De vijfde en laatste streep is blauw en stelt de mannelijkheid of het mangevoel voor.

En wat is nou eigenlijk genderdiversiteit?

Je seksuele identiteit bestaat uit vier elementen: je biologisch geslacht (sekse), je genderidentiteit (of psychologisch geslacht), je genderexpressie- en rol en je seksuele voorkeur. De unieke seksuele identiteit van een individu wordt gevormd door de verschillende combinaties van deze elementen.

Die verschillen worden aangeduid met de term genderdiversiteit. Genderdiversiteit wijst ook op het respect voor deze verschillen.

It’s pronounced metrosexual.com maakte er deze overzichtelijke infographic van, die de verschillen tussen de vier elementen van je seksuele identiteit eenvoudig voorstelt:

De Genderbread Person is een handige infographic die de verschillen tussen genderidentiteit, genderrol en -expressie, biologisch geslacht en seksuele voorkeur eenvoudig voorstelt.

Andere geslachten, andere gedachten?

In februari 2010 creëerde Stephen Von Worley deze frappante word cloud op zijn blog Weather Sealed. Hiervoor verwerkte hij maar liefst 14 miljoen woorden van meer dan 2.000 willekeurig gekozen Amerikaanse blogs. De helft was geschreven door vrouwen, de rest door mannen. Opmerkelijk was hoe het woordgebruik zo verdeeld was over de biologische geslachten. Of hoe beide geslachten toch andere woorden gebruiken om hun gedachten te formuleren.

Zouden genderfluïde mensen ook binnen die tweedeling passen? Zou je transgenders herkennen aan hun woordgebruik? Bepaalt je hormoonhuishouding of gendergevoel je taalgebruik? En zou het woordgebruik van transseksuelen voor en na hun geslachtsaanpassende operatieve ingreep drastisch veranderen? Hoe spreek je hem/haar/xaar aan: met hij/zij/zhij? Op die vragen is nog geen eenduidig antwoord gegeven, maar het onderwerp is misschien wel een taalstudie waard. Wie neemt de handschoen op?

Meer weten? Dan moet je hier zijn:

7 handige links over genderfluïditeit en verwante begrippen

Transgender Infopunt – Dé plek voor al je vragen over het transgenderthema.
Alles wat je altijd al wilde weten over transgenders (pdf) – laagdrempelige pdf-brochure van de Vlaamse overheid met basisinformatie voor iedereen met interesse in dit thema.
Facebook biedt (in de VS) meer dan 50 nieuwe geslachtsopties aan. 56 om precies te zijn. Wil je ook weten wat al die namen betekenen (Engelstalig)?
Transgendervereniging Nederland – deze vereniging streeft emancipatie na van mensen met genderdysforie.
Terminologielijst van het Transgender Infopunt – verklarende terminologielijst die je wegwijs maakt in termen als androgyn, genderisme, SOGI en transseksualiteit.
Leerrijke illustraties over genderfluïditeit op Pinterest.
Je identiteit zit niet tussen je benen (of hoe een baardvrouw een rolmodel kan zijn – De Standaard, 13 mei 2014).

10 termen over seksuele identiteit en genderdiversiteit

Nog vlug een taaltip?

Heb je ook een tekst of vertaling nodig voor jouw bedrijf? Maar heb je er zelf geen tijd voor? Of is de verwoording van je bedrijfscommunicatie een beetje lost in transgender? Neem vandaag nog contact met mij op. Ik maak er graag tijd voor.