Woord van de dag: ovatonde


Uitspraak:

\oːvɑtɔndə\

Betekenis:

TAAL-Ovatonde of ovonde

Een ovatonde met gelijkvloerse kruising

Een ovatonde is een gelijkvloerse kruising in de vorm van een ovale rotonde. Dit type rotonde wordt toegepast op plekken waar meerdere belangrijke wegen elkaar net niet kruisen, maar waar geen ruimte is voor twee kleine rotondes en ook een rotonde met een grote straal niet past.

 

TAAL-Ovatonde of ovonde

Een ovatonde met ongelijkvloerse kruising

Soms is er ook sprake van een ongelijkvloerse kruising, waarbij de gescheiden rijbanen een afzonderlijk viaduct vormen of waar de gekruiste weg een viaduct is.

Woordgebruik:

– In België wordt ook ovonde of otonde gebruikt.
– In Nederland is ovatonde gebruikelijker.

Ook het woord ovotonde is in omloop, maar wordt minder gebruikt dan de andere woordvarianten.

Veiliger dan rotondes?

Bij een rotonde remmen auto’s af bij het op- en afrijden, maar bij een ovatonde hoeft dat maar één keer. Wie een ovonde aan de lange kant verlaat, hoeft alleen maar de weg te volgen en kan dus gewoon doorrijden.

Bovendien zijn ook de bochten bij het op- en afrijden minder scherp en is er hierdoor minder kans op dodehoekongevallen met (brom)fietsers.

Varianten

Ovatondes zijn er in diverse uitvoeringen. De meest eenvoudige variant is een enkelstrooksrotonde die ovaal is uitgerekt. Daarnaast zijn er ook ovatondes met linksafstroken en ovatondes met gescheiden rijstroken om botsingen te voorkomen (meerstrooksrotondes).

Taal - Turborotonde

Een turborotonde

Turborotondes zijn speciaal vormgegeven tweestrooksrotondes, waar je al de juiste rijstrook dient te kiezen voordat je de rotonde oprijdt.

Omdat er hierdoor op de rotonde niet meer van rijstrook gewisseld hoeft te worden, voorkomt dit weef- en snijconflicten op de rotonde.

Nadeel: wie voor een turborotonde niet tijdig voorsorteert en op de verkeerde rijstrook terechtkomt, kan die fout (bijna) niet herstellen op de rotonde zelf. Een extra rondje rijden is immers niet mogelijk.

Kluifrotonde of bottonde

Een hondebot, botonde of kluifrotonde

Wanneer twee rotondes zeer dicht bij elkaar liggen, worden ze wel eens tot één geheel gecombineerd.

Vanuit de lucht gezien lijkt de langgerekte combinatie van dergelijke verbonden driekwartsrotondes dan op een kluif.

Daarom wordt dit ook wel een hondebot, botonde of kluifrotonde genoemd.

Een magische rotonde is dan weer een grote rotonde met aan elk van de zijstraten nog een kleinere rotonde. Dit type rotonde is ontwikkeld door het Britse Transport Research Laboratory om congestieproblemen bij rotondes met veel zijwegen op te lossen.

Magische rotonde of magic roundabout

De magische rotonde of magic roundabout

Zoals gebruikelijk in Groot-Brittannië rijdt het verkeer rond de minirotondes met de klok mee. Rond de grote, centrale rotonde mag je echter zowel met de klok mee als tegen de klok in rijden om de volgende minirotonde te bereiken. Door de verschillende rotondes draaien de voertuigen als raderen om elkaar heen.

Het idee hierachter is dat de bestuurders de kortste weg kiezen, en dus afhankelijk van hun bestemming linksom of rechtsom rijden. Klinkt waanzinnig? Toch is de magische rotonde bijzonder efficiënt. Ontdek het zelf op deze informatieve video: Bekijk de Engelstalige video ‘Decoding the magic roundabout’.

Ontdek hier de ingenieuze magie van de magische rotonde (YouTube-video)

Ontdek hier de ingenieuze magie van de magische rotonde (YouTube-video)

De rara-rotonde

De rotonde aan de Gorsstraat in Purmerend (NL) lijkt een doodnormale rotonde waar het verkeer omheen kabbelt. En toch worden de webcambeelden dagelijks door maar liefst 3500 mensen bekeken.

Wonderbaarlijk rustgevende beelden? Hedendaagse kinetische kunst? Veel ophef over niets? Rara… Ontdek hier het onwaarschijnlijke succesverhaal van deze doordeweekse rotonde in Purmerend.

Heldere lettersoep?

Uw marketingstrategie is ijzersterk en uw klanten zijn goud waard. Maar happen die klanten niet toe omdat uw productbrochure, mailings of website hen niet overtuigen?

Neem vandaag contact met mij op. Dan maak ik morgen uw teksten heerlijk helder. En slaat u overmorgen nieuwe klanten aan de haak met klare taal.


© 2015 John Vanormelingen

Woord van de dag: peuksleuk


Uitspraak:

\pøksløk\

Wat is een peuksleuk?

Afvaleilanden, herbruikbare petbekers, elektrische wagens voor het vervoer van artiesten. Het zijn allemaal lovenswaardige initiatieven om de ecologische voetafdruk van zomerfestivals te verkleinen.

Maar een festivalweide peukenvrij houden? Onbegonnen werk. Sigarettenpeuken oprapen na een festival? Een arbeidsintensieve klus. En zwerfpeuken die toch achterblijven? Die vergaan pas na enkele jaren.

Voor al die ‘viespeuken’ is nu een nieuwe oplossing: de peuksleuk.

Taal - De peuksleukEen peuksleuk is een duidelijk herkenbare verzamelbak voor sigarettenpeuken op festivals.

Deze meterslange, met zand gevulde asbak wordt met beugels aan een dranghek bevestigd en in of bij probleemzones geplaatst.

Met dit milieuvriendelijke maatregel kan elke festivalorganisator de rokende festivalbezoeker bewuster doen omgaan met zijn afval.

En zo blijft het festivalterrein tijdens, maar ook na het festival netter en gezonder.

Afkomst

Peuksleuk is geen toverspreuk, maar een neologisme. Het is een kruisbestuiving van de woorden peuk, sleuf, bak en leuk.

Taal - De peuksleuk

Bekijk hier de video van RTV over de introductie van de peuksleuk op Parkpop 2015 (1:32)

Hou het leuk zonder peuk

Mogelijk is de benaming van dit sensibiliseringsinitiatief ook een knipoog naar het rookpreventieprogramma voor basisschoolleerlingen Leuk Zonder Peuk van de Universiteit Maastricht uit 2011.

Ook op Facebook vind je een gelijknamige communitypagina Leuk zonder peuk, waar je je eigen antirookvariant van een smelfie kunt posten (een selfie met een roker en een of meer niet-rokers die hun neus dichtknijpen).

Vakantietip?

Binnenkort naar Australië? Werp je sigarettenpeuk dan maar beter niet op straat. Een gedoofde peuk levert je er namelijk een fikse boete van 60 Australische dollar op. En smeult je zwerfpeuk nog? Dan mag je maar liefst 200 AUD ‘ophoesten’.

AC/DC - Minder roken, meer rocken

Binnenkort naar Australië? Doe net als AC/DC: minder roken, meer rocken!

 

Op zoek naar een originele productnaam? Een ro(n)kende slagzin voor je communicatie? Of catchy campagne? Neem vandaag nog contact met mij op. Ik maak er graag tijd voor.


© 2015 John Vanormelingen

Woord van de week: genderfluïditeit


(Leestijd: 5 min)

Gender in de blender!

Herbeleef het optreden van Conchita Wurst op het Eurovisiesongfestival van 2014 (Rise Like a Phoenix)

Conchita Wurst, man noch vrouw?

In 1977 waren de Scorpions het noorden al kwijt. Zij zongen toen al van He’s a woman, she’s a man op hun vijfde studioalbum Taken by Force.

En in 2014 verbaasde een ‘vrouw met baard’ vriend en vijand met een klinkende overwinning op het Eurovisiesongfestival.

In die tussentijd is de lijn tussen de geslachten alleen nog maar vager geworden. Travestieten, transseksuelen, genderbenders, transgenderisten en tal van andere gendervariante personen zijn inmiddels de revue gepasseerd.

En nu Wenen zich als gaststad voor het Eurovisiesongfestival 2015 in de kijker werkt met holebivriendelijke verkeerslichten, is het hoog tijd voor het woord van de week: genderfluïditeit.

Uitspraak:

\ˈdʒɛndərflyi’di’tɛit]\

Wat is genderfluïditeit?

Genderfluïde mensen laten zich niet inperken door klassieke stereotypes en gendertypering. Ze voelen zich een dynamische en fluctuerende mengeling van man en vrouw: de ene dag meer man, de andere dag meer vrouw.

Genderfluïditeit heeft dus niets te maken met anatomische geslachtskenmerken, geslachtsoperaties of seksuele geaardheid, maar met genderincongruente gevoelens.

Symbolische vlag voor genderfluïditeit

Het symbool voor genderfluïditeit

Deze vijfkleurige vlag staat symbool voor genderfluïditeit. De vlag vertegenwoordigt de genderfluctuaties en -flexibiliteit van genderfluïde personen.

  • De bovenste streep is roze en stelt de vrouwelijkheid of het vrouwgevoel voor.
  • De tweede streep is wit en belichaamt genderloosheid, met inbegrip van agender, genderneutraal of -vrij (neutrois).
  • De derde streep is paars en symboliseert een combinatie van mannelijkheid en vrouwelijkheid, waaronder ook verschillende gradaties van androgynie.
  • De vierde streep is zwart en staat voor alle andere genders, het derde geslacht en pangenders.
  • De vijfde en laatste streep is blauw en stelt de mannelijkheid of het mangevoel voor.

En wat is nou eigenlijk genderdiversiteit?

Je seksuele identiteit bestaat uit vier elementen: je biologisch geslacht (sekse), je genderidentiteit (of psychologisch geslacht), je genderexpressie- en rol en je seksuele voorkeur. De unieke seksuele identiteit van een individu wordt gevormd door de verschillende combinaties van deze elementen.

Die verschillen worden aangeduid met de term genderdiversiteit. Genderdiversiteit wijst ook op het respect voor deze verschillen.

It’s pronounced metrosexual.com maakte er deze overzichtelijke infographic van, die de verschillen tussen de vier elementen van je seksuele identiteit eenvoudig voorstelt:

The Genderbread Person (versie 3.3)

De Genderbread Person is een handige infographic die de verschillen tussen genderidentiteit, genderrol en -expressie, biologisch geslacht en seksuele voorkeur eenvoudig voorstelt.

Andere geslachten, andere gedachten?

In februari 2010 creëerde Stephen Von Worley deze frappante word cloud op zijn blog Weather Sealed. Hiervoor verwerkte hij maar liefst 14 miljoen woorden van meer dan 2.000 willekeurig gekozen Amerikaanse blogs. De helft was geschreven door vrouwen, de rest door mannen. Opmerkelijk was hoe het woordgebruik zo verdeeld was over de biologische geslachten. Of hoe beide geslachten toch andere woorden gebruiken om hun gedachten te formuleren.

Infographic: 'He Said, She Said: Words That Men Bloggers Use More Than Women, and Vice Versa'Zouden genderfluïde mensen ook binnen die tweedeling passen? Zou je transgenders herkennen aan hun woordgebruik? Bepaalt je hormoonhuishouding of gendergevoel je taalgebruik? En zou het woordgebruik van transseksuelen voor en na hun geslachtsaanpassende operatieve ingreep drastisch veranderen? Hoe spreek je hem/haar/xaar aan: met hij/zij/zhij? Op die vragen is nog geen eenduidig antwoord gegeven, maar het onderwerp is misschien wel een taalstudie waard. Wie neemt de handschoen op?

Meer weten? Dan moet je hier zijn:

7 handige links over genderfluïditeit en verwante begrippen

10 termen over seksuele identiteit en genderdiversiteit

Nog vlug een taaltip?

Heb je ook een tekst of vertaling nodig voor jouw bedrijf? Maar heb je er zelf geen tijd voor? Of is de verwoording van je bedrijfscommunicatie een beetje lost in transgender? Neem vandaag nog contact met mij op. Ik maak er graag tijd voor.

 


© 2015 John Vanormelingen

Woord van de week: loomen


 Uitspraak:

\loe-muhn\ (zoals ‘bloemen‘)

Vervoeging:

loomen ik loom jij/hij loomt jij/hij loomde geloomd

Oorsprong:

Loomen komt van het Engelse woord loom, dat ‘weefgetouw’ of ‘weefapparaat’ betekent. Het Engelse woord loom is ontstaan uit het oud-Engelse gelōma en het Middelengelse lome dat ‘apparaat’ of ‘gereedschap’ betekent. Loom is verwant aan het Middelnederlandse woord alaam voor werktuig.

In woorden als loomjurk of loomparty schrijf je loom met een kleine letter omdat het afgeleid is van het werkwoord loomen en niet van de merknaam Rainbow Loom.

Loomen stimuleert creativiteit. Een leuke hobby voor jong en oud.

Loomen stimuleert creativiteit. Een leuke hobby voor jong en oud.

Betekenis:

Loomen is de nieuwste speelgoedrage. Het is een kruising tussen vingerhaken en punniken.

Loomen doe je met een plastic weefrek met drie rijen van 13 halfopen pinnen (de loom), een haaknaald (loomhaakje) en kleine elastiekjes (loombandjes).

Met je loomhaakje haak je de gekleurde, latexvrije ringetjes op het weefrek over en door elkaar heen tot ze een armband of ring met kleurrijke patronen vormen. De uiteinden verbind je met een plastic C- of S-vormig clipje.

Net als bij breien en haken zijn ook de basistechnieken van het loomen vrij eenvoudig. Er zijn echter ook heel wat ingenieuze loomtechnieken om de elastiekjes in elkaar te haken tot patronen zoals visgraten, sterren, ladders of druppels. Sommige creatievelingen slagen er zelfs in om andere vormen dan armbandjes in elkaar te loomen, zoals dolfijnen, hartjes of zelfs briletuis en telefoonhoesjes. Deze maand is er zelfs een loomjurk verkocht op eBay.

De loombandjurk: haute couture of hype?

De loomjurk: hype of haute couture? Kostprijs: 50 euro en 3,5 week handenarbeid. Verkocht op eBay voor 215.000 euro.

Eerder dit jaar riep de Toy Industry Association in de Verenigde Staten de Rainbow Loom al uit tot Speelgoed van het Jaar 2014 (in de categorie ‘Activity Toy of The Year’) omdat het speelgoed creativiteit stimuleert en aanzet tot leren en delen.

Inmiddels is de Rainbow Loom ook in Europa al een hele poos razend populair onder tieners. En de hype is nog niet voorbij want ondertussen zijn er ook al glow-in-the-darkvarianten en loombandjes met glitter en fruitgeur verkrijgbaar.

Meer weten over loomen?

Gefascineerd door deze taaltip?

Ook een tekst nodig voor jouw communicatie? Neem vandaag nog contact met mij op. Ik maak er graag tijd voor. En je krijgt er deze maand een gratis loombandje bij. 🙂


© 2014 John Vanormelingen

Woord van de week: hashflag


Gebruik hashflags op Twitter tijdens het WK

Scoor met je tweets dankzij de kleurrijke WK-hashflags.

Uitspraak:

/‘hɛʃflɛ:g]/

Betekenis:

Gebruikers van Twitter (twitteraars) kunnen tijdens het WK 2014 hun tweets opvrolijken met de vlag van hun land of favoriete team. Alle 32 WK-landen hebben een speciale afkorting van drie letters. Als je die achter een hashtag (#) plaatst, verschijnt op Twitter de vlag van dat land in je tweet. Zo’n emoticon in de vorm van een vlag is dus een hashflag.

De afkortingen van de landen zijn bijvoorbeeld #BEL voor België, #NED voor Nederland of #BRA voor het gastland Brazilië. De volledige lijst vind je hieronder.

WK 20114 - Hashflags per groepOorsprong:

De hashflags werden voor het eerst door Twitter geïntroduceerd bij het WK in 2010 en waren toen al een groot succes.

Meer weten over tweets en hashtags?

Gefascineerd door deze taaltip?

Ook een tekst nodig voor jouw communicatie? Neem vandaag nog contact met mij op. Ik maak er graag tijd voor.


© 2014 John Vanormelingen

Woord van de dag: paraskevidekatriafobie


Uitspraak:

\pa-ra-skee-vie-dee-ka-trie-a-fo-BIE\

Vrijdag de dertiende

Fantastisch woord voor een dictee, niet?

Betekenis:

Ziekelijke, irrationele angst voor vrijdag de dertiende. Deze dag wordt door veel mensen als een ongeluksdag beschouwd, wegens de combinatie van vrijdag (de dag waarop Jezus werd gekruisigd en de Romeinen doodsvonnissen voltrokken) en dertien (voor velen een ongeluksgetal).

Oorsprong:

De Amerikaanse fobietherapeut Dr. Donald E. Dossey bedacht het woord in de jaren 90 van de vorige eeuw. Hij combineerde het Griekse woord voor ‘vrijdag’, paraskevi, met de Griekse woorden deka (tien) en treis/tria (drie), en het bekende fobie, dat ‘angst’ betekent.

Meer weten?

Gefascineerd door deze taaltip?

Ook een tekst nodig voor jouw communicatie? Neem vandaag nog contact met mij op. Ik maak er graag tijd voor.


© 2014 John Vanormelingen